Aflevering 3: Een journalistiek product van mij is afgewezen, nadat ik schriftelijke toestemming had gekregen om mijn idee uit te werken. Het is al de derde keer dat dit gebeurt, maar het slaat in alsof het de eerste keer is. Meer nog omdat het nu niet aan de kwaliteit van mijn werk blijkt te liggen, maar aan de inhoud ervan!

Voor ik verder ga moet ik enkele dingen meegeven: indien goedgekeurd, zou dit mijn eerste gepubliceerde podcast (luisterverhaal) worden. Mijn idee werd schriftelijk ‘genomineerd’ in maart, nadat ik een maand eerder had gereageerd op een open call waarin een Nederlands journalistiek medium internationaal ideeën inzamelde over ‘de toekomst van migratie’. De geselecteerde ideeën zouden online gepubliceerd worden en op een speciaal daarvoor georganiseerd evenement in Nederland worden tentoongesteld/afgespeeld. In april kreeg ik de finale toestemming de podcast uit te voeren, mits enkele voorwaarden. De podcast moest in het Engels en het moest een persoonlijk verhaal worden. Er is me over de mail specifiek gevraagd in te gaan op mijn ervaringen en emoties als witte migrant in Suriname, en om deze ervaringen in de podcast ter discussie te stellen met andere (re)migranten in Suriname. Zoals ik in mijn concept had voorgesteld is de toekomst van migratie in mijn ogen méér migratie, want de dag waarop we allemaal van elkaar verschillen zijn we terug hetzelfde. Toen ik het nieuws van mijn ‘nominatie’ met mijn moeder deelde, zei zij: ‘Amai, als er al ruimte wordt gemaakt voor verhalen van witte migranten gaat het debat er wel op vooruit.’ Daar had een belletje moeten rinkelen, maar dat deed het klaarblijkelijk niet.

Naast mijn eigen verhaal, heb ik voor mijn podcast ook gesproken met een vrouw uit Suriname, die geremigreerd is van Sint-Maarten (een eiland in de Cariben), met een leeftijdsgenoot uit Venezuela die sinds vijf jaar in Suriname woont en een Surinaamse man die geremigreerd is uit Nederland. Allemaal hebben we last van discriminatie in Suriname.
Venezolaanse vrouwen worden hier steevast aangesproken als prostituees, geremigreerd Surinamers worden neergekeken op hun Nederlands accent en de vrouw die haar dochter in Sint-Maarten deed opgroeien vluchtte na orkaan Irma tijdelijk naar Suriname, maar toen ze weer terug naar het eiland kwam vond ze geen werk, ómdat ze destijds was gevlucht (wat ‘echte inwoners van Sint-Maarten’ niet konden). Ikzelf werd laatst nog hardhandig van mijn fiets getrokken omdat een man (dronken) erop stond met me mee te fietsen. Toen ik hem negeerde maakte hij fysiek duidelijk daarmee niet gediend te zijn. Ik ben niet (meer) naïef genoeg om te denken dat het niet met mijn kleur te maken heeft. Wit betekent geld, en dat is het vooroordeel dat ik moet dragen.

‘De meningen zijn nogal negatief. Degenen die vanuit welvarendere, vaak westerse landen naar het arme en uitgebuite Suriname zijn gegaan klagen dat ze niet geaccepteerd worden door de Surinamers of dat ze zo opvallen vanwege hun huidskleur, waarna ze opeens de oplossing zoeken in meer migratie in de toekomst‘ staat er in mijn afwijzingsmail te lezen. De enige persoon uit ‘welvarende, vaak westerse landen’ die in mijn verhaal aan bod komt, ben ik. En ja, ik klaag. Omdat geen land op de wereld wereld vrij staat van discriminatie. Niet tegenover wit, niet tegenover donker.

‘We zien niet helemaal hoe deze kleinere persoonlijke ervaringen passen op het event waar we de vluchtelingencrisis als een breed probleem brengen‘, staat er verder nog in de mail van mijn Nederlandse werkgever. Ik zal nooit beweren dat een vluchteling hetzelfde ondergaat als een migrant die vrijwillig een land verlaat om zich ergens anders te settelen. Maar migratie is van alle kleuren. En als migranten (van alle kleuren, achtergronden en accenten) onrecht ervaren omdat ze in een land wonen waar ze niet tot de norm behoren of gediscrimineerd worden omwille van hun ‘anders zijn’, hebben ze het recht dat aan te kaarten.

Ik had al eerder mijn bedenkingen over deze werkgever. Niet in de minste plaats omdat mijn voorstel voor een interview met de Nederlandse schrijfster en historica Eveline Sint Nicolaas, die een boek heeft geschreven over de slavernijgeschiedenis van Suriname, werd afgewezen omdat dit zou resulteren ‘in een gesprek tussen twee witte vrouwen over een geschiedenis waarvan ze het leed niet delen’ (woorden van de hoofdredacteur). Een maand eerder zag ik op dezelfde nieuwssite een interview gepubliceerd met historicus Karwan Fatah-Black, ondanks wat zijn naam doet vermoeden ook een Nederlandse schrijver die een boek heeft geschreven over de slavernijgeschiedenis van Suriname. Dat de man op zijn naam na zo Nederlands is als Sint Nicolaas veranderde alles, samen met het feit dat de journaliste van het artikel (op het gezicht afgaande want ik ken haar niet) buitenlandse roots lijkt te hebben.

Dat journalistieke producties worden aangenomen al dan niet afgewezen op basis van de afkomst van de journalist, zegt veel over de kwaliteit van het migratiedebat anno 2019.

De afwijzing van mijn podcast is des te pijnlijker, omdat het om mijn emoties gaat die ik erin blootleg. Dat mijn verhaal wordt afgewezen omdat mijn emoties en ervaringen niet mogen meetellen omwille van mijn afkomst (‘degene uit welvarende, vaak westerse landen mogen niet klagen’), dat komt hard aan, ja. Ik voel me bedrogen omdat er in de eerste plaats gevraagd is om mijn persoonlijk ervaring als witte vrouw in Suriname te delen. Dat het antwoord niet positief is, is in mijn ogen geen reden om een verhaal af te wijzen.

‘In elk geval wel zeer veel dank voor de tijd en aandacht die je eraan hebt besteed‘, aldus mijn (voormalige?) werkgever.

Ik speel momenteel met het idee om de nieuwssite te ontvolgen op social media, maar ik ben er nog niet uit of ik dat te kinderachtig vind. Ik twijfel ook nog tussen een boze, zakelijke of helemaal geen mail als antwoord op deze afwijzing. Alleszins moeten ze niet snel nog een voorstel van me in de mailbox verwachten, maar ook dat doet ze natuurlijk niets. Ik ben de vragende partij en zal dat nog even blijven. Het enige wat ik kan doen is blijven werken, zodat mijn verhaal op het eind van de rit wel het vertellen waard is.

Mijn afgewezen podcast kan je hier beluisteren (18:34):